Team / Plain Style

Όταν το 1978 γεννήθηκε η Luise Brawn στο Ηνωμένο Βασίλειο με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, μια αχτίδα φωτός έκανε τα πρόσωπα πολλών γυναικών να λάμψουν. Γυναίκες που δεν κατάφερναν να έχουν ένα παιδί μέχρι εκείνη την στιγμή, είδαν έναν δρόμο να ανοίγεται μπροστά τους. Έναν δρόμο που οδήγησε πολλές από αυτές στην απόκτηση ενός υγιούς παιδιού. Θέλω με πολύ απλά λόγια να περιγράψω τι είναι εξωσωματική γονιμοποίηση, σε ποιους απευθύνεται, ποια είναι η δική μας πρακτική όσον αφορά το κόστος και την ψυχολογική και ιατρική υποστήριξη των ζευγαριών. Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μέθοδος θεραπείας στις ακόλουθες κατηγορίες ασθενών: - Γυναίκες με αποφραγμένες ή χειρουργικά αφαι03C1εθείσες σάλπιγγες. Μια από τις πρώτες εξετάσεις που κάνουμε στον έλεγχο της υπογονιμότητας είναι η υστεροσαλπιγγογραφία, κατά την οποία γίνεται έγχυση σκιαγραφικού υγρού μέσω του τράχηλου έτσι ώστε να απεικονιστεί η μητρική κοιλότητα και η διαβατότητα ή όχι των σαλπίγγων - Γυναίκες στις οποίες έχουν αφαιρεθεί οι σάλπιγγες μετά από εξωμήτριες κυήσεις ή λόγω φλεγμονής των σαλπίγγων (πυοσάλπιγγες), έχουν τώρα τη δυνατότητα μιας εγκυμοσύνης - Γυναίκες με διαταραχές ωορρηξίας. Τέτοιες αιτίες μπορεί να είναι το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, ανθεκτικό σε φαρμακευτικές θεραπείες ή η πρόωρη έκπτωση της ωοθηκικής λειτουργίας Ανδρικός παράγων. Περίπου στα μισά ζευγάρια που ελέγχουμε, το πρόβλημα είναι ένα ασθενές σπέρμα Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μέθοδος εκλογής και τα ποσοστά επιτυχίας είναι υψηλά - Ζευγάρια που έχουν κάποια χρωμοσωμιακη διαταραχή - Ζευγάρια με ανεξήγητη υπογονιμοτητα - Ζευγάρια που προσπαθούν για ικανό χρονικό διάστημα χωρίς αποτέλεσμα και χωρίς παθολογικά ευρήματα στις εξετάσεις Πως ξεκινά ένα ζευγάρι την προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης: Αρχικά κάνουμε αιματολογικό έλεγχο για λοιμώδη νοσήματα, ορμονικό έλεγχο (FSH την τρίτη μέρα του κύκλου της γυναίκας, ΑΜΗ ορμόνη), υπερηχογραφικα μετριέται ο αριθμού των ωοθυλάκιων στις ωοθήκες, σπερμοδιαγραμμα στον άντρα και μαστογραφία στη γυναίκα ανάλογα την ηλικία και την κλινική εξέταση. Προμήθεια φαρμάκων. Η φαρμακευτική αγωγή αποτελείται από ενέσεις και χάπια. Σε πολλές περιπτώσεις τα φάρμακα χορηγούνται δωρεάν από το ασφαλιστικό ταμείο αλλιώς έχουν κόστος περίπου 1000 ευρώ ανάλογα με τα σκευάσματα. Αρχή της παρακολούθησης: - Η γυναίκα παρακολουθείται από τον προηγούμενο κύκλο υπερηχογραφικα. Η φύση ωριμάζει ένα ωοθυλάκιο κάθε μήνα. Θα μπορούσαμε λοιπόν να πάρουμε αυτό το ωάριο, να το γονιμοποιήσουμε στο εργαστήριο με το σπέρμα του άντρα και ακολούθως να το εμφυτεύσουμε στη μήτρα της γυναίκας. Στην εξωσωματική γονιμοποίηση προσπαθούμε να έχουμε παραπάνω από ένα ωοθυλάκια και άρα παραπάνω από ένα ωάρια για γονιμοποίηση. Μεταφέροντας παραπάνω από ένα έμβρυο στη μήτρα, έχουμε μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας. Για να πετυχουμε περισσότερα έμβρυα, χορηγούμε στη γυναίκα σε ενέσιμη φαρμακευτική θεραπεία, ορμόνες που παράγει φυσιολογικά ο οργανισμός της σε μεγαλύτερη ποσότητα. - Η γυναίκα ωριμάζει περισσότερα ωοθυλάκια τα οποία παρακολουθούμε υπερηχογραφικά. Όταν είναι ώριμα, τα αναρροφούμε και ακολούθως τα γονιμοποιούμε στο εργαστήριο. - Την τρίτη με πέμπτη μέρα μετά την γονιμοποίηση, με έναν απλό καθετήρα, τα τοποθετούμε μέσα στη μήτρα. Δώδεκα μέρες μετά την εμβρυομεταφορά κάνουμε τεστ κυήσεως. Κόστος: Το κόστος κάθε προσπάθειας κυμαίνεται από 2200 ευρώ για απλή IVF και μπορεί να αυξηθεί σε πιο εξειδικευμένες περιπτώσεις Σημαντικά σημεία: - Στο ιατρείο μας, θεωρούμε πολύ σημαντική την εξατομικευμένη παρακολούθηση κάθε γυναίκας αλλά και με την άνετη και ευχερη επικοινωνία μαζί της. - Βασικό σημείο επίσης είναι και τα εξατομικευμένα πρωτόκολλα θεραπείας, τα οποία οδηγούν σε μικρότερες δόσεις και μικρότερη διάρκεια θεραπείας. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω πως σε περίπτωση αρνητικού τεστ κυήσεως, το ιατρείο μας υποστηρίζει οικονομικά τα ζευγάρια στην επομένη προσπάθεια τους.

Εξωσωματική γονιμοποίηση, ένας πολλά υποσχόμενος κόσμος!

Τι είναι το γυναικολογικό υπερηχογράφημα; Είναι μία απεικονιστική εξέταση με την οποία ελέγχου­με την ανατομία της μήτρας και των ωοθηκών. Χρησι­μοποιούμε ένα πομποδέκτη που εκπέμπει ήχους υψηλής συχνότητας και καθώς αυτοί αντανακλώνται από τα έσω γεννητικά όργανα, επιστρέφουν στην κάμερα, αναλύονται από υπολογιστή και δίνουν στην οθόνη την εικόνα της μή­τρας και των ωοθηκών. Πότε και πόσο συχνά πρέπει να γίνεται; Καθώς η νέα κοπέλα ξεκινά τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο, συστήνεται, με τη σύμφωνη γνώμη και του γυναικολόγου της, να κάνει επίσης ένα γυναικολογικό υπερηχογράφημα σε ετήσια βάση. Αν στο μεσοδιάστημα των προληπτικών εξετάσεων παρουσιαστεί κάποιο γυναικολογικό πρόβλη­μα ή αν υπάρχει κάποια γνωστή γυναικολογική πάθηση υπό παρακολούθηση, τότε μπορεί να χρειαστεί να γίνουν περισσότερα υπερηχογραφήματα με συχνότητα την οποία καθορίζει η φύση του εκάστοτε προβλήματος. Σε ποια φάση του κύκλου είναι καλύτερο να γίνεται το υπερηχογράφημα; Είναι προτιμότερο να γίνεται στην πρώτη φάση του κύ­κλου και συγκεκριμένα την πρώτη εβδομάδα μετά το τέ­λος της περιόδου, γιατί στη φάση αυτή είναι καλύτερη η απεικόνιση του ενδομητρίου και των ωοθηκών, με αποτέ­λεσμα να είναι πιο ακριβής η εξέταση. Σημειώνεται ότι σε επείγουσες περιπτώσεις το υπερηχογράφημα μπορεί να γίνει σε όλες τις φάσεις του κύκλου, ακόμη και κατά τη διάρκεια της περιόδου. Είναι καλύτερα να γίνεται κοιλιακά η ενδοκολπικά; Το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα γίνεται με τη χρήση ειδικής και ιδιαίτερα λεπτού πομποδέκτη, που τοποθε­τείται ενδοκολπικά και φθάνει σε μικρή απόσταση από τη μήτρα και τις ωοθήκες, με αποτέλεσμα η ευκρίνεια απεικόνισης να είναι ασύγκριτα καλύτερη σε σχέση με το κοιλιακό υπερηχογράφημα. Ο κοιλιακός έλεγχος γίνεται εξωτερικά στο κάτω μέρος της κοιλιάς και απαιτεί ειδική προετοιμασία ώστε η ουροδόχος κύστη να είναι τελείως γεμάτη. Πρέπει να αναφερθεί ότι η απόσταση του πομπο­δέκτη από τα γυναικολογικά όργανα, το ενίοτε παχύ κοι­λιακό τοίχωμα και η αδυναμία πλήρωσης της ουροδόχου κύστης επηρεάζουν αρνητικά την ευκρίνεια απεικόνισης. Σε νεαρές κοπέλες που δεν έχουν ακόμη σεξουαλική δραστηριότητα, καθώς και σε ηλικιωμένες γυναίκες με ατροφία και στενότητα κόλπου, εφαρμόζεται το κοιλιακό υπερηχογράφημα. Σε κάθε άλλη περίπτωση συνιστάται το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα ως πιο αξιόπιστη μέθοδος εξέτασης. Υπάρχουν κίνδυνοι κατά την εξέταση; Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα δεν περιλαμβάνει χρήση κανενός είδους ακτινοβολίας, παρά μόνο ήχων υψηλής συχνότητας, που δεν ενέχουν κανένα κίνδυνο για την υγεία. Ο ενδοκολπικός πομποδέκτης καλύπτεται με ειδικό προστατευτικό κάλυμμα και η χρήση της είναι ακίνδυνη για την εξεταζόμενη γυναίκα. Σε μελέτες που έχουν γίνει το 95-99% των γυναικών αναφέρουν ότι πρό­κειται για μία ιδιαίτερα ανεκτή και ανώδυνη εξέταση. Εξετάζομαι τακτικά και κάνω Τεστ Παπανικολάου. Είναι απαραίτητο να κάνω και υπερηχογράφημα; Με το υπερηχογράφημα παίρνουμε πληροφορίες που δεν μπορεί να μας δώσει το Τεστ Παπανικολάου και η κλινι­κή εξέταση, επομένως, με τη σύμφωνη γνώμη και του ια­τρού σας, είναι προτιμότερο η εξέταση να συμπληρώνεται με ένα υπερηχογράφημα. Είναι αναγκαίο μετά την εμμηνόπαυση; Ακόμη και μετά την αναπαραγωγική περίοδο της ζωής μιας γυναίκας είναι δυνατόν να εμφανιστούν προβλήματα που αφορούν τη μήτρα και τις ωοθήκες και το υπερηχο­γράφημα βοηθάει στην πρώιμη διάγνωση και στην κατάλ­ληλη αντιμετώπιση τους. Ο γυναικολόγος, σας ανάλογα με το ιστορικό, θα καθορίσει πόσο συχνά και μέχρι ποια ηλικία είναι απαραίτητος ο ανάλογος έλεγχος. Τι μπορεί να δείξει το υπερηχογράφημα; Το υπερηχογράφημα μπορεί να είναι απόλυτα φυσιο­λογικό ή να εντοπίσει προβλήματα στις ωοθήκες (κύστη ωοθήκης, πολυκυστικές ωοθήκες κ.λπ.) ή στη μήτρα (ενδομητρικός πολύποδας, ινομυώματα κ.λπ.). Τι είναι ακριβώς το γυναικολογικό υπερηχογράφημα Doppler; Είναι ένας πιο εξειδικευμένος έλεγχος, που εφαρμόζε­ται σε περιπτώσεις που διαπιστώνεται κάποιο πρόβλημα (όπως ενδομητρικός πολύποδας, κύστη ωοθήκης κ.λπ.) με τον οποίο ελέγχουμε την αιμάτωοη της μήτρας και των ωοθηκών και μας δίνει πληροφορίες για την καλοήθη ή μη φύση του συγκεκριμένου προβλήματος. Θα χρειαστούν άλλες εξετάσεις μετά το υπερηχογράφημα; Εφόσον διαπιστωθεί κάποιο πρόβλημα, θα το συζητή­σετε με το γυναικολόγο σας, ο οποίος και θα καθορίσει ανάλογα με τη φύση του προβλήματος την κατάλληλη θε­ραπευτική αντιμετώπιση και την ανάγκη για περαιτέρω εξετάσεις.

Γυναικολογικό υπερηχογράφημα

Το σεξ αποτελεί μια από τις πιο ευχάριστες εκδηλώσεις του ανθρωπίνου είδους και είναι φυσικό πολλές φορές να δημιουργείται το ερώτημα: «είναι η σεξουαλική επαφή κατά τη διάρκεια της κύησης ασφαλής η δεν είναι;» Η απάντηση είναι φυσικά συνθέτη, καθώς «είναι και δεν εί­ναι». Στην πραγματικότητα, η ασφάλεια εξαρτάται από πολ­λούς παράγοντες. Σε μια φυσιολογική αρχόμενη κύηση, όπου η μήτρα βρίσκεται σε πρόσθια θέση, συνήθως δεν υπάρχει πρόβλημα και η συνουσία είναι και παραμένει ευχάριστη και ικανοποιητική και για τα δυο μέλη. Κατά την κύηση η γυναίκα συνήθως βρίσκεται σε καλή ψυχολογική κατάσταση και τα γεννητικά της όργανα έχουν υγρανθεί περισσότερο από το σύνηθες, λόγω της αυξήσεως των ορμονών. Το στήθος της δε αυξάνεται σε μέγεθος, το σώμα της γίνεται πιο καμπυλώδες και η θηλυκότητα της πιο εμφανής. Έτσι η φύσις προ­νοεί ότι η γυναίκα θα αισθάνεται, και θα είναι, ακόμη πιο sexy από πριν. Ο άντρας συνήθως ανταποκρίνεται θετικά στην πρόσκληση αυτή της φύσεως με λαμπρά αισθησιακά και ψυχολογικά αποτελέσματα για το ζευγάρι. Ο οργασμός, ο οποίος επιτυγχάνεται, είναι ασφαλής για το έμβρυο, όταν δεν συντρέχουν άλλοι αρνητικοί παράγοντες ή ανώμαλες συνθήκες. Σε περιπτώσεις όμως επιπεπλεγμένων κυήσεων, η σεξουαλική επαφή δύναται να αποδειχθεί μοιραία για το έμβρυο, και η γυναίκα να καταλήξει με αποβολή. Όμως ας αντιμετωπίσουμε την κύηση με έναν πιο επιστη­μονικό τρόπο και ας τη διαιρέσουμε σε τρεις φάσεις: το 1° τρίμηνο, το 2° τρίμηνο και το 3° τρίμηνο. Ας εξετάσουμε τη σεξουαλική επαφή και το πόσο ασφαλής είναι ανά τρίμηνο και αναλόγως των υπαρχουσών συνθηκών. 1° τρίμηνο Εάν η μήτρα βρίσκεται σε πρόσθια θέση χωρίς να υπάρχουν επιπλοκές όπως π.χ. είναι οι ακόλουθες: αποκόλληση πλακούντος, πόνος, περισσότερο από ένα κύημα, πρόδρομος πλακούς (ο πλακούντας να είναι χαμηλά), ανεπάρκεια του τραχήλου, εξωσωματική γονιμοποίηση, αιμορραγία κολπική αγνώστου αιτίας, τότε η επαφή, εάν είναι αποδεκτή και από τους δύο και ευχά­ριστη, δεν υπάρχει λόγος να μην συντελείται. Εάν όμως συντρέχει οποιοσδήποτε από τους παραπάνω λό­γους, υφίσταται απαγορευτική εντολή. Στην περίπτωση που το ζευγάρι δεν γνωρίζει το τι συμβαίνει ή έχει φοβίες, η συζήτηση με τον ιατρό επιβάλλεται και πρέπει να είναι εκτε­ταμένη και αναλυτική, ώστε να υπάρξει σαφής εικόνα για τις δυνατότητες που υπάρχουν για μια ομαλή και ευχάριστη σεξουαλική ζωή. Βεβαίως όλες οι γυναίκες που βρίσκονται σε μια αρχόμενη κύηση δεν είναι απαραίτητο να έχουν και αυξημένη σεξουαλική διάθεση. Το libido πότε βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο και πότε σε χαμηλό. Πάρα πολλές γυναίκες επηρεάζονται αρνητικά από τις σωματικές τους αλλαγές. Νομίζουν ότι το σώμα τους έπαυσε να είναι ερωτικό ή σεξου­αλικά αρεστό στον σύντροφο τους! Στο σημείο αυτό βλέπου­με τη χαρακτηριστική διαφορά με τον αντρικό ψυχισμό, ο οποίος τις περισσότερες φορές βλέπει και αντιμετωπίζει τη γυναίκα πολύ πιο ερωτικά και τη βρίσκει οπτικά σαγηνευτι­κή και «γήινη». Η εικόνα αυτή δημιουργεί πολύ μεγαλύτερη διάθεση στον σύντροφο, ο οποίος επιδιώκει την ερωτική συ­νεύρεση, εάν βεβαίως και η γυναίκα δεν τον αποτρέψει. Η κατάσταση αυτή πρέπει να γίνει αντιληπτή από τη γυναίκα και εφόσον συντρέχουν όλες οι συνθήκες ασφάλειας η αντι­μετώπιση της πρέπει να είναι θετική και απολύτως ερωτική. Το σημείο αυτό είναι πρωταρχικής σημασίας για να υπάρξει το «τελικό δέσιμο» στο ζευγάρι. 2° τρίμηνο Στο 2° τρίμηνο της κυήσεως υπάρχουν τα ίδια κριτήρια για την επαφή, η οποία μπορεί να συνεχιστεί άφοβα. Το μόνο σημείο προσοχής πρέπει να είναι η επιλογή σεξουαλικών στάσεων οι οποίες να είναι αναπαυτικές και αποδοτικές για το ζευγάρι. 3° τρίμηνο Στο 3° τρίμηνο υφίστανται τα ίδια πάντα κριτήρια αλλά με­τά τις 36 εβδομάδες η επαφή πρέπει να αποφεύγεται, διότι ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού είναι παρών. Δεν είναι μόνο ο μηχανικός ερεθισμός της μήτρας και του γεννητικού γενι­κά συστήματος, που προκαλείται από το πέος, που αποτελεί τον εκκλητικό παράγοντα ενός πρόωρου τοκετού. Υπάρχει μια ουσία που βρίσκεται στο σπέρμα και ονομάζεται προσταγλανδίνη. Η ουσία αυτή προκαλεί πρόωρες συσπάσεις, οι οποίες μπορεί να καταλήξουν σε πρόωρο τοκετό. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ανακεφαλαιώσω με το να θέσω απαντήσεις σε κοινά ερωτήματα τα οποία τίθενται συχνά στον ιατρό. Το σεξ μπορεί να βλάψει το μωρό μου; Όχι, εάν δεν συντρέχουν οι συνθήκες που αναφέραμε στην αρχή του άρθρου. Το μωρό παραμένει τελείως προστατευμένο. Μπορεί η επαφή ή ο οργασμός να προκαλέσει συσπάσεις ή αποβολή; Ο οργασμός μπορεί να προκαλέσει συσπάσεις αλλά συνήθως είναι διαφορετικού τύπου και είναι αθώες. Εάν υπάρχουν αρνητικοί παράγοντες και κυρίως στο 1° τρίμηνο, όπως μια μήτρα που βρίσκεται σε οπίσθια κλήση ή άλλοι υψηλού κίνδυνου παράγοντες, τότε ο μηχανικός ερεθισμός και ο οργασμός μπορεί να δημιουργήσουν επιπλοκές, οι οποίες μπορεί να εξελιχθούν μέχρι και σε αποβολή του εμβρύου. Είναι φυσιολογική η μεταβολή της διάθεσης μου για σεξ κατά την κύηση; Είναι απολύτως φυσιολογική και πρέπει να είναι σεβαστή από τον σύντροφο. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι ορμονικές μεταβολές και οι γενικές συνθήκες ζωής, όπως περιβάλλον, εργασία κ.λπ. Ένα άλλο μεγάλο θέμα είναι η σεξουαλική επαφή μετά τη γέννα. Η πραγματικότητα είναι ότι η σεξουαλική επαφή με­τά τον τοκετό εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες: Πόσο δύσκολος ήταν ο τοκετός. Τι βλάβες δημιουργήθηκαν στο γεννητικό σύστημα κατά το τοκετό. Πόσα λόχεια υπάρχουν. Πόσος πόνος υπάρχει. Τι διάθεση υπάρχει. Εάν ο τοκετός ήταν εργώδης και δύσκολος, το οίδημα που προκαλείται στο γεννητικό σύστημα χρειάζεται αρκετό και­ρό για να υποχωρήσει και να επανέλθει το σύστημα στη φυ­σιολογική του κατάσταση. Βλάβες όπως ρήξεις και κοψίμα­τα, μπορεί να έχουν προκληθεί και φυσικό είναι να υπάρχει πόνος. Χρειάζεται συνεπώς η γυναίκα τον ανάλογο χρόνο για να επουλωθούν οι βλάβες και να υποχωρήσει η φοβία, η οποία είναι φυσικό να υπάρχει. Το ίδιο ισχύει και για τις επισιοτομές (κόψιμο) που κάνει ο μαιευτήρας για να διευ­κολύνει την έξοδο του μωρού. Τα λόχεια, που είναι τα υγρά τα οποία αποβάλλονται από το γεννητικό σύστημα μετά τον τοκετό, αποτελούν μια δυσά­ρεστη κατάσταση για το ζευγάρι, χωρίς να ξεχνούμε πάντα και τον κίνδυνο για τη δημιουργία μολύνσεων. Καλό είναι να αποφεύγεται η επαφή, όσο αυτά υπάρχουν. Στον ψυχολογι­κό τομέα, η διάθεση της γυναίκας μεταβάλλεται ανάλογα με τις αλλαγές των ορμονικών της λειτουργιών, πράγμα το οποίο πρέπει να είναι σεβαστό από τον σύντροφο της. Η φύση όμως είναι πάντα προνοητική και μέσα σε 40 ημέ­ρες, συνήθως, όλα έχουν έρθει στο φυσιολογικό τους επί­πεδο. Τότε, η σεξουαλική επαφή μπορεί να επανέλθει με ασφάλεια και χαρά, επαναφέροντας τη σχέση στα απολύτως φυσιολογικά της επίπεδα. Το ζευγάρι πρέπει να γνωρίζει ότι η συζήτηση γύρω από σε­ξουαλικά ζητήματα με τον ιατρό δεν αποτελεί ταμπού, δεν είναι μόνο απαραίτητη αλλά και επιβάλλεται. Το σεξ αποτελεί μια φυσιολογική εκδήλωση της ζωής και δεν πρέπει να αισθανόμαστε ντροπή. Πάντα να συζητάτε τα ζητήματα που σας απασχολούν με τον ιατρό σας, ώστε να υπάρχει το υψηλό επίπεδο υγείας και ζωής, που είναι συνυφασμένο με τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής του 21ου αιώνα.

Sex & εγκυμοσύνη

Η υπερηχογραφία κατέχει σημαντική θέση στην παρακο­λούθηση της κύησης στην εποχή μας. Είναι δυνατή πλέον η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση πολλών ανατομικών και χρωμοσωμικών ανωμαλιών του εμβρύου καθώς και γενετικών συνδρόμων. Παθολογικές κυήσεις ανιχνεύονται έγκαιρα (χαρακτηριστικό παράδειγμα η εξωμήτριος κύη­ση, που παλιότερα, λόγω καθυστερημένης διάγνωσης, γι­νόταν απειλητική για τη ζωή της εγκύου). Η ευρεία χρήση της υπερηχογραφίας στην κύηση οδήγησε όμως και στην υπερβολή. Πιστεύεται πλέον ότι κάθε συγγενής ανωμαλία του εμβρύου είναι δυνατόν να διαγνωστεί προγεννητικά και ότι παθήσεις που ανακαλύπτονται μετά τη γέννηση διέφυγαν από τον υπερηχογραφικό έλεγχο. Αποτελεί τε­ράστια πλάνη να πιστεύουμε ότι διενεργώντας πλήρη υπερηχογραφικό έλεγχο του εμβρύου διασφαλίζουμε τη γέννηση ενός υγιούς παιδιού. Απλώς μειώνουμε τις πιθα­νότητες γέννησης παιδιού με σοβαρές συγγενείς ανωμα­λίες. Ακόμη και στα πιο έμπειρα χέρια είναι δυνατόν να διαφύγουν της διάγνωσης πολλές εμβρυϊκές παθήσεις. Υπάρχουν νοσήματα που είναι αδύνατον να διαγνωστούν προγεννητικά με τον υπερηχογραφικό έλεγχο ή και με επεμβατικές μεθόδους (αμνιοκέντηση, λήψη τροφοβλάστης). Στόχος του παρόντος άρθρου είναι να ενημερωθούν οι μέλλοντες γονείς για τις δυνατότητες και τους περιορι­σμούς των υπερηχογραφικών εξετάσεων. Τα βασικά υπερηχογραφήματα κατά την ομαλά εξελισσό­μενη κύηση είναι τέσσερα. Το πρώτο πρέπει να γίνεται όταν η έγκυος έχει καθυστέ­ρηση εμμήνου ρύσεως 10-15 ημερών. Βασικό στόχο έχει τον αποκλεισμό της εξωμητρίου κυήσεως, τη διαπίστωση εμβρυϊκής καρδιακής λειτουργίας και τον έλεγχο της ανα­τομίας των έσω γεννητικών οργάνων της γυναίκας. Το δεύτερο είναι ΤΟ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΑΥΧΕΝΙ­ΚΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ, ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΡΙΝΙΚΟΥ ΟΣΤΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ ΡΑΡΡ-Α ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ β-ΗΟΟ. Βασικοί του στόχοι είναι ο πρώιμος έλεγχος της εμβρυϊκής ανατομίας και ο προσδι­ορισμός κινδύνου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμ­βρύου. Το τρίτο είναι ΤΟ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ Β-ΕΠΙΠΕΔΟΥ. Το υπερηχογράφημα αυτό καλό είναι να εκτελείται σε ηλικία κυήσεως 20 - 23 εβδομάδων. Ο κύριος σκοπός του είναι ο λεπτομερής έλεγχος της εμβρυϊκής ανατομίας. Ένα φυσιολογικό υπερηχογράφημα β' επιπέδου μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να έχει το έμβρυο κάποια σοβαρή συγγενή ανωμαλία χωρίς όμως να τον εξαλείφει. Ένα τέταρτο υπερηχογράφημα καλό είναι να γίνεται κατά την 30Ί-321 εβδομάδα της κύησης για την εκτίμηση τη.; ομαλής εμβρυϊκής ανάπτυξης. Σε περιπτώσεις παθολογίας της κύησης (π.χ. υπερτασι­κή νόσος, διαβήτης, υπολειπόμενη ανάπτυξη) μπορεί να χρειαστούν εξειδικευμένες υπερηχογραφικές εξετάσεις όπως : Α. Το Έγχρωμο Doppler κυήσεως και Β. Το Βιοφυσικό Προφίλ. Πλην των διαγνωστικών υπερηχογραφικών εξετάσεων μπορεί, κατά τη διάρκεια της κύησης, να προκύψει ανάγκη διάγνωσης ή παρέμβασης με επεμβατικές μεθόδου; με τη βοήθεια της υπερηχογραφίας. Οι συνηθέστερες από αυτές είναι: 1. Η λήψη τροφοβλάστης 2. Η Αμνιοπαρακέντηση 3. Η Λήψη εμβρυϊκού αίματος 4. Η Ενδομήτρια μετάγγιση αίματος 5. Η Εκκενωτική αμνιοπαρακέντηση 6. Η Μείωση πολυδύμου κυήσεως Η χρησιμότητα, οι δυνατότητες και οι ενδείξεις κάθε υπε­ρηχογραφήματος και κάθε επεμβατικής μεθόδου αναλύ­ονται πιο κάτω από εξειδικευμένους στο ίδιο αντικείμενο: συναδέλφους. Τονίζεται ότι οι υπερηχογραφικοί έλεγχοι της αυχενικής διαφάνειας (με την ανίχνευση του ρινικού οστού), του 6-επιπέδου καθώς και οι ενδομήτριες επεμβάσεις απαιτούν εξαιρετικά μεγάλη εμπειρία και πρέπει να διενεργούντα: από εξειδικευμένους στο αντικείμενο ιατρούς και με μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας.

Υπερηχογραφική Παρακολούθηση της Κύησης

- Ρύθμιση βάρους κατά την περίοδο αποκλειστικού μητρικού θηλασμού. Η επιλογή του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού" είναι η ιδεώδης λύση για εσάς και το νεογέννητο σας. Σε αυτή την περίπτωση οι διατροφικοί χειρισμοί που απαιτούνται είναι πολύπλοκοι, καθώς θα πρέπει να υπολογιστεί επιπρόσθετα το κόστος σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά για την παραγωγή του μητρικού γάλακτος. Η διαδικασία του μητρικού θηλασμού προκαλεί απώλεια βάρους. Πιο συγκεκριμένα, η ενεργειακή πυκνότητα του μητρικού γάλακτος είναι 0,67 kcal / ml, οπότε για την παραγωγή 750 ml ημερησίως με μια απόδοση 80%, προκύπτει ότι η δαπανούμενη από τη μητέρα ενέργεια είναι περίπου 600 kcal ημερησίως (κυρίως κατά τους πρώτους 5-6 μήνες). Κατά συνέπεια, η διατήρηση και μόνο ενός αποκλειστικού μητρικού θηλασμού εξασφαλίζει απώλεια βάρους της τάξης των 0.8 κιλών ανά μήνα (κυρίως με την μορφή λίπους). Αποτελεί αντικείμενο μελετών τα τελευταία 20 χρόνια το αν είναι δυνατόν να συνδυαστεί ο μητρικός θηλασμός με ένα κατάλληλο, κατά τα άλλα, υποθερμιδικό διαιτολόγιο σε περιπτώσεις υπέρβαρων γυναικών. Δεδομένου ότι η διατήρηση επιπλέον βάρους μετά τον τοκετό μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση παχυσαρκίας, είναι απαραίτητο κατά την περίοδο του θηλασμού να προωθείται η απώλεια βάρους. Είναι δυνατόν αυτή η προσπάθεια για απώλεια του επιπρόσθετου βάρους να επηρεάσει τον μητρικό θηλασμό σε επίπεδο ποσότητας ή / και ποιότητας παραγόμενου γάλακτος; Συμφωνά με το Ινστιτούτο Ιατρικής, η ενδεικνυόμενη απώλεια βάρους για θηλάζουσες που είναι υπέρβαρες είναι 2 κιλά ανά μήνα, απώλεια που δε φαίνεται να ασκεί αρνητική επίδραση την παραγωγή του μητρικού γάλακτος. Αρχικά, συστήνεται η τήρηση ενός διαιτολογίου με βάση τις ειδικές ενεργειακές ανάγκες για τη δεδομένη κατάσταση, αλλά μετά από την εγκατάσταση του μητρικού θηλασμού, είναι δυνατόν να εφαρμοστεί υποθερμιδικό διαιτολόγιο με 500 θερμίδες λιγότερες από την παραπάνω εκτίμηση. - Τι πρέπει να κάνω για να επαναφέρω το σωματικό μου βάρος στα φυσιολογικά όρια Γεννήσατε! Συγχαρητήρια για το νέο σας μωρό. Εννέα ολόκληρους μήνες προετοιμαζόσαστε και περιμένατε τη στιγμή που θα το πάρετε στην αγκαλιά σας. Τα συναισθήματα και οι σκέψεις για το νέο ξεκίνημα της οικογένειας σας πλημμυρίζουν το μυαλό σας, αλλά στο πίσω μέρος του, όπως και των περισσότερων γυναικών, ήδη πριν από τον τοκετό, υπάρχει ο προβληματισμός σχετικά με τον τρόπο επαναφοράς του βάρους και του σχήματος του σώματος σας, στα προ της εγκυμοσύνης δεδομένα. Αρκετές είναι οι απορίες που έχετε στο μυαλό σας και πολύ περισσότερες οι ανακρίβειες και οι λανθασμένες πληροφορίες που μεταφέρει το ευρύτερο αλλά και στενό περιβάλλον σας. Σε αυτό το άρθρο θα δοθεί μια πλήρης εικόνα των επιλογών που υπάρχουν για τη ρύθμιση της διατροφής και του βάρους σας μετά τον τοκετό. Ξεκινώντας θα πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν την επιλογή της μεθόδου σίτισης του μωρού. Διαφορετική είναι η διαιτητική αντιμετώπιση και η ανταπόκριση του οργανισμού της λεχωίδος στην περίπτωση που επιλεγεί ο μητρικός θηλασμός ως μέθοδος σίτισης, συγκριτικά με την επιλογή της χρήσης υποκατάστατου γάλακτος ή συνδυασμένης σίτισης. - Ρύθμιση βάρους στην περίπτωση συνδυασμένης σίτισης Αν τηρείται πρόγραμμα μικτής σίτισης, τότε τηρείται διαιτολόγιο αντίστοιχο με το παραπάνω, αλλά ο ρυθμός απώλειας σε αυτήν την περίπτωση είναι μικρότερος, λόγω της ύπαρξης λιγότερων γευμάτων μητρικού γάλακτος. - Ρύθμιση βάρους στην περίπτωση σίτισης με υποκατάστατο γάλακτος Στην περίπτωση που δεν πρόκειται να θηλάσετε, απαιτείται να γίνει ο σχεδιασμός ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής με βάση τις γενικές αρχές της διατροφής: ποικιλία, μέτρο, ισορροπία. Είναι απαραίτητο να γίνει εκτίμηση της διατροφικής σας κατάστασης, γιατί συχνά μετά από μια περίοδο εγκυμοσύνης παρατηρείται "άδειασμα" πολλών αποθηκών από θρεπτικά συστατικά. Το υποθερμιδικό διαιτολόγιο θα πρέπει να σχεδιαστεί κατάλληλα, ώστε να επιτρέπεται η αναπλήρωση των θρεπτικών συστατικών, παράμετρος βασική ιδιαίτερα για τις γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική περίοδο και πρόκειται να προχωρήσουν μελλοντικά σε μια νέα εγκυμοσύνη. Εξάλλου, είναι αποδεδειγμένο ότι οι ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά στο σώμα μιας γυναίκας που συλλαμβάνει ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του αναπτυσσόμενου εμβρύου, αλλά γενικότερα και για την έκβαση της εγκυμοσύνης. Ο ρυθμός απώλειας του βάρους δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 1 κιλό ανά εβδομάδα, αν κατά την κύηση είχατε πάρει κιλά πάνω από την συνιστώμενη αύξηση. Ένας προτεινόμενος μέσος ρυθμός απώλειας βάρους είναι σια 500 γραμμάρια εβδομαδιαίως. Στο πρόγραμμα για τη ρύθμιση του βάρους θα πρέπει να τονιστεί η ιδιαίτερη σημασία που έχει το νερό. Η σύσταση, για να υπάρχει επαρκής παραγωγή μητρικού γάλακτος, είναι η κατανάλωση 10 ποτηριών υγρών ημερησίως (νερό, χυμοί, σούπες). Προτείνεται η κατανάλωση κυρίως νερού για την αναπλήρωση και την αποφυγή αφυδάτωσης, καθώς καλύπτεται ταυτόχρονα η απαίτηση για έλεγχο των προσλαμβανόμενων θερμίδων. Δεν υπάρχει καμία αναφορά για κάποια "ξεχωριστή" ευεργετική επίδραση από την κατανάλωση σούπας ή χυμών. Μια άλλη δυσκολία στην επίτευξη της απώλειας βάρους είναι η πεποίθηση ότι μόνο τα πλήρη γαλακτοκομικά περιέχουν ασβέστιο. Αυτό, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα φαίνεται ότι είναι αβάσιμο και κατά συνέπεια μπορείτε να επιλέγετε τα ημίπαχα γαλακτοκομικά, για να καλύψετε τις ανάγκες σας σε ασβέστιο. Σε ότι αφορά τα λιπαρά του διαιτολογίου, μπορεί να γίνει μείωση του συνολικά προσλαμβανόμενου λίπους με επιλογές χαμηλών σε λιπαρά κρεάτων, ψαριού και κοτόπουλου, εφόσον δεν κρίνεται απαραίτητη σε αυτήν την φάση η συχνή κατανάλωση κόκκινου κρέατος που είναι πιο πλούσιο σε λίπος. Ένας άλλος μύθος που πρέπει να καταρριφθεί είναι αυτός που αφορά τον μερικό ή πλήρη αποκλεισμό από το διαιτολόγιο πράσινων λαχανικών και γενικότερα τροφών που περιέχουν φυτικές ίνες. Συνιστάται η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα αρτοσκευάσματα και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Οι φυτικές ίνες είναι πολύ σημαντικές για την υποστήριξη ενός προγράμματος ρύθμισης βάρους, καθώς προάγουν το αίσθημα του κορεσμού. Ακόμη τηρείστε τον κανόνα που ισχύει για όλα τα ισορροπημένα διαιτολόγια, για κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα τροφοδοτείτε τον οργανισμό με τις απαραίτητες ποσότητες θρεπτικών συστατικών, μειώνοντας ταυτόχρονα το αίσθημα της πείνας. Τέλος, απαραίτητο είναι να χρησιμοποιείτε απλές μεθόδους μαγειρικής παρασκευής (ψήσιμο, βράσιμο, σχάρας) με έλεγχο στο προστιθέμενο λίπος και αποφυγή των μπαχαρικών και των καρυκευμάτων.

Περιττά κιλά μετά την εγκυμοσύνη

Οι συνηθέστερες επεμβατικές μέθοδοι κατά την κύηση με τη βοήθεια της υπερηχογραφίας είναι: - Αμνιοπαρακέντηση - Λήψη τροφοβλάστης - Παρακέντηση ομφάλιου λώρου - Εκκενωτική αμνιοπαρακέντηση - Μείωση πολυδύμου κύησης - Τι είναι η αμνιοπαρακέντηση; Είναι η συχνότερη από τις επεμβάσεις. Πρόκειται για την λήψη αμνιακού υγρού μέσω του κοιλιακού τοιχώματος της εγκύου, για τον έλεγχο χρωμοσωμιακών ανωμαλιών του εμβρύου, μεταβολικών διαταραχών, γονιδιακών, εν­δοκρινικών και αιματολογικών νοσημάτων. Ακόμα με την μέθοδο αυτή μπορούμε να ελέγξουμε ενδεχόμενη εμβρυϊ­κή λοίμωξη ή ενδοαμνιακή φλεγμονή. Ιδανικός χρόνος για την εκτέλεση της αμνιοπαρακέντησης είναι μετά την 16'1 εβδομάδα της κύησης. Αποτελεί ασφαλή διαδικασία για την μητέρα και το έμ­βρυο. Η πιθανότητα αποβολής, όταν η επέμβαση εκτελεί­ται από εξειδικευμένους ιατρούς, δεν ξεπερνάει το 1%. - Ποιες είναι οι συνήθεις ενδείξεις παραπομπής της εγκύου για αμνιοπαρακέντηση; Ηλικία της μητέρας συνήθως άνω των 37 ετών. Ύπαρξη προηγούμενου παιδιού με χρωμοσωμιακή ανωμαλία. Ύπαρξη γονέα ή άλλου ατόμου στο στενό οικογενεια­κό περιβάλλον με χρωμοσωμιακή ανωμαλία. Αυξημένη αυχενική διαφάνεια ή παθολογικοί βιοχη­μικοί δείκτες α τριμήνου(papp-Α, Β-ΗCG). Παθολογικό Α test. Υπερηχογραφικά ευρήματα στο β' επιπέδου υπερη­χογράφημα, που αυξάνουν τον κίνδυνο χρωμοσωμιακής ανωμαλίας. Έντονη ανησυχία των γονέων για το κύημα. - Ποιες είναι οι ενδεχόμενες επιπλοκές στην μητέρα και στο έμβρυο από την αμνιοπαρακέντηση; Ενδοαμνιακή φλεγμονή. Αιμάτωμα μήτρας. Τραυματισμός εμβρύου (Σπανιότατη επιπλοκή). Αιμορραγία ή εκροή αμνιακού υγρού. Αποβολή εμβρύου. - Τι είναι η λήψη τροφοβλάστης; Είναι η λήψη ιστοτεμαχίου από τον πλακούντα για την πρώιμη διάγνωση χρωμοσωμιακών, αιματολογικών, μετα­βολικών και άλλων νοσημάτων του εμβρύου. Γίνεται μεταξύ 11ης και 13ης εβδομάδας της κύησης και η πιθανότητα αποβολής, όταν γίνεται από εξειδικευμένους ιατρούς, είναι η ίδια με αυτήν της αμνιοπαρακέντησης. - Ποιες είναι οι συνήθεις ενδείξεις για τη λήψη τροφοβλάστης; Είναι ίδιες με αυτές της αμνιοπαρακέντησης με μόνη διαφορά ότι την θέση του θετικού Α Τ681 παίρνουν οι παθο­λογικοί δείκτες α' τριμήνου. Οι επιπλοκές της λήψης τροφοβλάστης δε διαφέρουν από αυτές της αμνιοπαρακέντησης. - Τι είναι η παρακέντηση του ομφάλιου λώρου; Είναι η λήψη εμβρυϊκού αίματος από τον ομφάλιο λώρο για τη διάγνωση νόσων μετά την 191-201 εβδομάδα. Εφαρμόζεται όταν είναι αδύνατος ο χρωμοσωμιακός ή γονιδιακός έλεγχος με τη λήψη αμνιακού υγρού ή τη λήψη τροφοβλάστης. Άλλος ένας λόγος εφαρμογής της είναι γ λήψη αίματος από το έμβρυο για τη διάγνωση αιματολο­γικοί διαταραχών που δεν μπορούν να διαγνωσθούν με τις άλλες μεθόδους. Με την παρακέντηση του ομφάλιου, λώρου γίνεται και η ενδομήτρια μετάγγιση αίματος σε πε­ριπτώσεις βαριάς αναιμίας του εμβρύου. - Τι είναι η εκκενωτική αμνιοπαρακέντηση; Είναι η αφαίρεση αμνιακού υγρού και γίνεται σε περιπτώ­σεις υπερβολικής ποσότητας αυτού (υδράμνιο). Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ένα ποσοστό της τάξης του 34% ως ιδιοπαθές υδράμνιο, δηλαδή άγνωστης αιτιολο­γίας. - Τι είναι η μείωση πολυδύμου κυήσεως; Είναι η μείωση του αριθμού των βιώσιμων εμβρύων πολύδυμη κύηση, όταν ο αριθμός τους θέτει σε υψηλό κίν­δυνο την κύηση. Ακόμα μείωση του αριθμού των εμβρύων μπορεί να γίνει και σε περιπτώσεις που ο προγεννητικοί έλεγχος πρώτου τριμήνου δείξει χρωμοσωμιακή ανωμα­λία ή και αν από το υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας βρεθεί έμβρυο με σοβαρές συγγενείς ανωμαλίες.

Επεμβατική Υπερηχογραφία

Η αντιμετώπιση των ουρολογικών προβλημάτων που μπορεί να εμφανιστούν κατά τη περίοδο της εγκυμοσύνης, πρέπει να έχει πάντα σαν γνώμονα την ορθολογική παρέμβαση με στόχο το καλύ­τερο περιγεννητικό αποτέλεσμα για τη μητέρα και το έμβρυο. Κατά τη διάρκεια της κύησης, παρατηρούνται σημαντι­κές μεταβολές στη λειτουργία πολλών συστημάτων του οργανισμού της γυναίκας, μεταξύ αυτών και του ουροποι­ητικού. Έτσι, κατά το 1° τρίμηνο, οι κάλυκες του νεφρού, η νεφρι­κή πύελος και οι ουρητήρες, διατείνονται «φυσιολογικά» λόγω μηχανικών και ορμονικών αιτίων. Αυτή η σχετική στάση των ούρων, που είναι συχνότερη δεξιά σε ποσοστό 86%, εξηγεί και τη μεγαλύτερη συχνότητα φλεγμονών του νεφρού (πυελονεφρίτιδα) σε εγκύους, η οποία σχετίζεται με βακτηριουρία. Επίσης αυξάνει ο όγκος αίματος που «καθαρίζεται» από τους νεφρούς, γεγονός που μπορεί να τροποποιήσει τα θεραπευτικά αποτελέσματα των αντιβιοτικών, αλλά και να αυξήσει τη τοξικότητα τους. Η εγκυμοσύνη επίσης, προκαλεί μεταβολές και στο κατώ­τερο ουροποιητικό σύστημα (ουροδόχο κύστη, ουρήθρα). Ευθύνεται για την αυξημένη διατασιμότητα της κύστεως και τον μειωμένο τόνο του σφιγκτηριακού μηχανισμού της γυναικείας ουρήθρας. Αυτά, σε συνδυασμό με την αύ­ξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης λόγω της εγκυμοσύνης, δικαιολογούν την εμφάνιση ακράτειας από προσπάθεια, που μπορεί να εμφανισθεί αυτό το χρονικό διάστημα. Τα συχνότερα ουρολογικά προβλήματα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης είναι: - οι ουρολοιμώξεις - η υδρονέφρωση, δηλαδή η διάταση του πυελοκαλυκικού συστήματος του νεφρού λόγω στάσης των ούρων και - η νεφρολιθίαση Α) Ουρολοιμώξεις και εγκυμοσύνη Πολλαπλές έρευνες, έχουν δείξει ότι η συχνότητα της μικροβιουρίας των εγκύων, κυμαίνεται μεταξύ 4% και 7% και είναι σχεδόν ίδια με αυτή των σεξουαλικά ενεργών γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία. Γυναίκες με θετική καλλιέργεια ούρων στην αρχή της κύησης, έχουν περισ­σότερες πιθανότητες ουρολοιμώξεων κατά την υπόλοιπη εγκυμοσύνη. Μελέτες αναφέρουν συσχέτιση μεταξύ εμ­φάνισης βακτηριουρίας στο 1° τρίμηνο και ακολούθως εμφάνισης οξείας πυελονεφρίτιδας. Έτσι το 20% έως 40% των γυναικών με μικροβιουρία (θετική καλλιέργεια ούρων), που δεν έχουν λάβει κάποια αντιβιοτική αγωγή, αναπτύσσουν συμπωματική πυελονεφρίτιδα στη διάρ­κεια της εγκυμοσύνης τους. Η μόλυνση των ούρων όμως, μπορεί να προκαλέσει βλά­βες στο έμβρυο καθώς και αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού. Γι' αυτούς τους λόγους, είναι απαραίτητη η αντι­βιοτική θεραπεία της ουρολοίμωξης στην εγκυμοσύνη. Καλό είναι, όλες οι έγκυες, να υποβάλλονται σε καλλιέρ­γεια ούρων το 1° τρίμηνο και, εφόσον υπάρχει ουρολοί­μωξη, να λαμβάνουν την κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή για το χρονικό διάστημα που θα τους συστήσει ο ιατρός τους. Πρέπει να τονιστεί όμως, ότι η επιλογή των αντι­βιοτικών, γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, συνεκτιμώντας τις μεταβολές στην φαραμακοκινητική και την πιθανή εμβρυοτοξικότητα ορισμένων φαρμάκων. Β) Υδρονέφρωση κατά την κύηση Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η υδρονέφρωση,, δηλαδή η διάταση των ουρητήρων και του πυελοκαλυκικού συστή­ματος του νεφρού, είναι συχνή κατά την κύηση και αρχί­ζει την 6η με 10η εβδομάδα. Είναι εμφανής περίπου στο 90% ίων εγκύων και οφείλεται τόσο σε μηχανικά (αύξηση του μεγέθους της μήτρας), όσο και σε ορμονικά αίτια. Στην παγκόσμια βιβλιογραφία, έχουν αναφερθεί συνολι­κά 17 περιπτώσεις αυτόματης ρήξης του νεφρού, λόγω μεγάλης διάτασης αυτού, που οφείλονταν όμως και σε άλλα παθολογικά αίτια όπως βαριές πυελονεφρίτιδες ή παρουσία λίθων του ουροποιητικού. Η υδρονέφρωση της κύησης, σπανίως αποτελεί σοβαρή «απειλή» για την έγκυο και το έμβρυο, χρήζει όμως περι­οδικής παρακολούθησης και εκτίμησης. Γ) Νεφρολιθίαση και εγκυμοσύνη Η συχνότητα νεφρολιθίασης στην κύηση, είναι 1:1500 εγκυμοσύνες και αυξάνει στο 2° και 3° τρίμηνο. Η διάγνωση της λιθίασης την περίοδο αυτή, είναι δύσκο­λη. Η χρήση υπερήχων βοηθά στον εντοπισμό των λίθων σε ποσοστό περίπου 50%. Έτσι στη διάγνωση, συμβάλ­λουν η μαγνητική τομογραφία, η κολπική ηχοτομογραφία (κυρίως για λίθους του ουρητήρα που βρίσκονται «χαμηλά», κοντά στην κύστη). Επίσης, η χρήση doppler βοηθάει στη διαφορική διάγνωση μεταξύ «φυσιολογικής» υδρονέφρωσης και παθολογικής απόφραξης του ουρητή­ρα από πέτρα. Η κλασική ενδοφλέβια πυελογραφία, δε χρησιμοποιείται λόγω μεγάλης ακτινοβολίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η λεγόμενη «περιορισμένης δόσης» ουρογραφία, μπορεί να βοηθήσει την τελική διάγνωση. Η ουρητηροσκόπηση (εξερεύνηση του ουρητήρα με μικροκάμερα), επειδή είναι επεμβατική μέθοδος, αντενδεί­κνυται, όπως επίσης και η εξωσωματική λιθοθριψία. Η νεφρολιθίαση αρχικά, αντιμετωπίζεται συντηρητικά, αφού σε ποσοστό 50%-60%, ο λίθος μπορεί να αποβληθεί αυτόματα. Επί αποτυχίας της συντηρητικής μεθόδου, προτείνεται η τοποθέτηση αυτοσυγκρατούμενου ουρητηρικού καθε­τήρα (pig-tail) ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό, διαδερμική νεφροστομία. Σε ορισμένες πιο σπάνιες περιπτώσεις, το «ανοικτό» χειρουργείο έχει τη θέση του και τις ενδείξεις του. Συμπερασματικά λοιπόν, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η αντιμετώπιση των ουρολογικών προβλημάτων που μπο­ρεί να εμφανιστούν κατά τη περίοδο της εγκυμοσύνης, πρέπει να έχει πάντα σαν γνώμονα την ορθολογική πα­ρέμβαση, με στόχο το καλύτερο περιγεννητικό αποτέλε­σμα για τη μητέρα και το έμβρυο.

Συνήθη Ουρολογικά προβλήματα κατά τη διάρκεια της κύησης

- Πότε γίνεται το 1° υπερηχογράφημα κυήσεως; Η πιο πρώιμη διάγνωση της κύησης επιτυγχάνεται με διακολπικό u/s, όταν η τιμή του test κύησης στο αίμα (β χοριακή γοναδοτροπίνη) είναι μεγαλύτερη από 1000 ΙU/L (Τότε αναγνωρίζεται μόνον ο σάκος της κύησης). - Γιατί γίνεται το 1° u/s; για την επιβεβαίωση του καλώς έχειν μιας αρχόμενης ενδομήτριας εγκυμοσύνης για τον προσδιορισμό της ηλικίας κυήσεως (έτσι κα­θορίζεται η πιθανή ημερομηνία τοκετού, προγραμ­ματίζονται οι προγεννητικές εξετάσεις - βιοχημικές εξετάσεις και πιθανές επεμβάσεις, π.χ. Αυχενική Δια­φάνεια- Papp-Α - aFP - FbCG - Λήψη τροφοβλάστης - Αμνιοπαρακέντηση) και για τον αποκλεισμό τυχόν άλλων προβλήματος όπως: παλίνδρομος κύηση (το έμβρυο δεν αναπτύσσεται και δε χτυπάει η καρδιά) πολύδυμος κύηση (περισσότερα του ενός έμβρυα) εξωμήτριος κύηση (κύηση εκτός της μήτρας - πολύ σοβαρό πρόβλημα) ατελής έκτρωση (εμφάνιση κολπικής αιμόρροιας) ανωμαλίες της μήτρας (δίκερως μήτρα- ινομυώματα) - Τι είναι το υπερηχογράφημα Αυχενικής Διαφάνειας-Ρινικό οστό και η μέτρηση των βιοχημικών δεικτών Α' τριμήνου (papp-a, f-b-hcg); Πότε εκτελείται και τι διαγιγνώσκει; Το υπερηχογράφημα Αυχενικής Διαφάνειας εκτελείται μεταξύ 11'ΐς και 14Γ1^ εβδομάδας της κύησης. Αυχενική Διαφάνεια: είναι υποηχογενής περιοχή πίσω από τον αυχένα του εμβρύου και παριστά συλλογή υγρού και ανάλογα από την μέτρηση της, αν είναι αυξημένη ή όχι, σχετίζεται με χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου (όπως σύνδρομο Down). Papp-a και F-HCG είναι ορμόνες που μετρώνται στο αίμα της εγκύου στο Α' τρίμηνο και αναλόγως των τιμών σχετί­ζονται με αυξημένο ή μη κίνδυνο για σύνδρομο Down. Ρινικό οστό: είναι η ύπαρξη ή υποπλασία του ρινικού οστού του εμβρύου πού αναγνωρίζεται από το υπερηχο­γράφημα και η απουσία του σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό επίσης με το σύνδρομο Down. Έτσι, βάσει των ανωτέρω, το υπερηχογράφημα της Αυχε­νικής Διαφάνειας έχει να κάνει με την ανίχνευση χρωμοσωμικών ανωμαλιών του εμβρύου, με τη χρησιμοποίηση ενός λογισμικού μαθηματικού και τον συνυπολογισμό ορισμένων στοιχείων, όπως ηλικία εγκύου, ηλικία κύησης, πάχος αυχενικής διαφάνειας, papp-a και f-bhcg, ρινικό οστό και προσδιορίζει τον στατιστικό κίνδυνο για σύνδρο­μο Down οποιασδήποτε κυοφορούσας γυναίκας. - Τι άλλο μπορεί να διαγνώσει το υπερηχογράφημα Αυχενικής Διαφάνειας; Ανατομικές ανωμαλίες του εμβρύου. Το θέμα της υπερηχογραφικής διάγνωσης ανατομικών ανωμαλιών στο 1° τρίμηνο είναι εξίσου σημαντικό με την πρόβλεψη των χρωμοσωμικών ανωμαλιών. Το υπερηχογράφημα στις 11-14 εβδομάδες για την μέ­τρηση της αυχενικής διαφάνειας, σε συνδυασμό με τους βιοχημικούς δείκτες, είναι η καλύτερη μέθοδος για τη διάγνωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών, τόσο από πλευράς ευαισθησίας όσο και από πλευράς συχνότητας ψευδών θε­τικών αποτελεσμάτων. Με αυτό το δεδομένο το υπερηχογράφημα στις 11-14 εβδομάδες μάς ανοίγει ένα παράθυρο στο 1° τρίμηνο, που μας προσφέρει τη δυνατότητα να ελέγξουμε την ανα­τομία του εμβρύου. Πολλές μείζονες ανατομικές ανωμαλίες μπορούν να δια­γνωστούν από το 1° τρίμηνο και το σημαντικό είναι ότι οι ανωμαλίες που μπορούμε να διαγνώσουμε είναι ακριβώς αυτές για τις οποίες τα περισσότερα ζευγάρια θα προχω­ρούσαν σε διακοπή της κύησης. Ο έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου σ' ένα πρωτόκολλο εξέτασης των εμβρυϊκών οργάνων περιλαμβάνει την απει­κόνιση του κρανίου, του εγκεφάλου, του προσώπου, της σπονδυλικής στήλης, της καρδιάς, των κοιλιακών τοιχω­μάτων, του στομάχου, των νεφρών, της ουροδόχου κύστεως και των άνω και κάτω άκρων.

Υπερηχογράφημα Αρχόμενης Κύησης Αυχενική Διαφάνια / Papp-A / Ρινικό Οστό

Οι διακοπές αποτελούν συνώνυμο χαλάρωσης και ευεξίας, εφόσον πραγματοποιούνται υπό τις κατάλληλες συνθήκες. Ειδικότερα την περίοδο της εγκυμοσύνης η ύπαρξη των συνθηκών αιτιών κρίνεται αναγκαία, προκειμένου η έγκυος να απολαύσει με ασφάλεια τις διακοπές της. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν εφιδρώσεις και απώλεια υγρών που σε ένα ήδη επιβαρυμένο καρδιαγγειακό σύστημα, λόγω κύησης, μπορεί να αποτελέσουν αιτίες λιποθυμικών επεισοδίων. Για το λόγο αυτό συνιστάται η λήψη άφθονων μη αλκοολούχων και μη σακχαρούχων υγρών, η ένδυση με άνετα βαμβακερά ή λινά ανοιχτόχρωμα ρούχα και η παραμονή σε δροσερούς χώρους. Η κολύμβηση αποτελεί ευεργετική άσκηση, παρά ταύτα απαγορεύονται οι καταδύσεις, οι βουτιές και η παραμονή στο νερό κατά τις ώρες της υψηλής ηλιακής ακτινοβολίας. Η εγκυμοσύνη αυτή καθαυτή ευνοεί την ανάπτυξη μυκήτων, οι οποίοι, σε συνδυασμό με το θαλασσινό νερό και την υγρασία, επιτείνουν το πρόβλημα. Για το λόγο αυτό προτείνουμε αλλαγή του μπανιερού μετά την κολύμβηση, τη χρήση αποκλειστικών πετσετών και καλό στέγνωμα για την αποφυγή της υγρασίας. Η κολύμβηση στις πισίνες καλό είναι να αποφεύγεται. - Η έκθεση στον ήλιο Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο σε έκταση όργανο του σώματος. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρουσιάζει σημαντικές αλλοιώσεις λόγω μεταβολικών, ενδοκρινολογικών και ανοσολογικών αλλαγών. Οι φυσιολογικές αυτές αλλαγές είναι η υπερμελάγχρωση, οι ραγάδες, οι αλλοιώσεις στο τρίχωμα, στα νύχια και στους βλεννογόνους, η αυξημένη αγγείωση, καθώς και η υπερδραστηριότητα των αδένων. Ειδικά η μελάγχρωση (χλόασμα) αφορά στο πρόσωπο της εγκύου, παρουσιάζεται με τη μορφή καφέ κηλίδων (πανάδες) και εντοπίζεται στο μέτωπο, στις παρειές, στο άνω χείλος, στη μύτη και στο πιγούνι. Εμφανίζεται εντονότερα στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και επιδεινώνεται με την έκθεση στον ήλιο. Επίσης, οι αρνητικές επιπτώσεις της ηλιακής ακτινοβολίας είναι αθροιστικές, δηλαδή η βλάβη που προκαλείται στο δέρμα δεν μηδενίζεται κάθε χρόνο, αλλά προστίθεται. Όλα τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το δέρμα της εγκύου είναι περισσότερο ευαίσθητο, αυξάνουν τον κίνδυνο δερματικών παθήσεων, όπως η ψωρίαση, η ακμή, το έκζεμα, αλλά και την πιθανότητα καρκίνου του δέρματος. Έτσι, η παραμονή στη σκιά, η ελάττωση του χρόνου έκθεσης στον ήλιο, η αποφυγή της ηλιοθεραπείας μεταξύ 11:00 π.μ, - 3:00 μ.μ„ καθώς και η χρήση καπέλου και γυ­αλιών ηλίου είναι μέτρα που συμβάλλουν στην καλή υγεία της επιδερμίδας. Το αντηλια­κό πρέπει να απλώνεται μισή ώρα πριν την έκθεση του δέρ­ματος στον ήλιο για καλύτερη απορρόφηση. Ως ελάχιστος δείκτης προστασίας προτεί­νονται οι τριάντα βαθμοί και η συνεχής ανανέωση του αντη­λιακού κάθε δύο ώρες και κάθε φορά μετά το κολύμπι. - Τα Ταξίδια Οι διακοπές και τα ταξίδια είναι δύο έννοιες συνυφασμένες. Βεβαίως, καλό είναι οι έγκυες να λαμβάνουν υπόψη τους ότι οι μακρινές διαδρομές με αυτοκίνητο επιβαρύνουν το ήδη επιφορτισμένο από την εγκυμοσύνη φλεβικό σύστημα. Για το λόγο αυτό, αν το ταξίδι πραγματοποιείται με αυτοκίνητο, οι συχνές στάσεις (ανά μία ώρα) κρίνονται απαραίτητες προκειμένου να αποσυμφορηθεί το φλεβικό δίκτυο των κάτω άκρων. Σε γενικές γραμμές, πάντως, οι άσκοπες μετακινήσεις υπό υψηλές θερμοκρασίες πρέπει να αποφεύγονται και να χρησιμοποιούνται κατά προτεραιότητα το αεροπλάνο, το πλοίο και το αυτοκίνητο. Ξεκινώντας τις καλοκαιρινές σας διακοπές προσπαθήστε να ακολουθήσετε με προσοχή τις ανωτέρω συστάσεις, ώστε να απολαύσετε την ξενοιασιά του νερού και του ήλιου χωρίς κινδύνους για εσάς και το παιδί σας. Καλό καλοκαίρι!

Εγκυμοσύνη: Ήλιος και Διακοπές

- Γιατί παρουσιάζει αυξητική τάση στις μέρες μας Ένα εξαιρετικά συνηθισμένο χαρακτηριστικό των εγκύων γυναικών σε όλη την διάρκεια και εξέλιξη της εγκυμοσύνης τους είναι η ύπαρξη ανησυχιών, αμφιβολιών και ερωτηματικών σχετικά με την ομαλή έκβαση της και σχετικά με την μέθοδο διεξαγωγής του τοκετού. Το σύνολο των μαιευτήρων και μαιών αντιμετωπίζουν με πολύ μεγάλη ευαισθησία την ποιότητα της περιγεννητικής έκβασης, καθώς γνωρίζουμε ότι με τα σημερινά δεδομένα δεν αρκεί ένα απλώς και μόνο καλό περιγεννητικό αποτέλεσμα, αλλά το καλύτερο δυνατό. Γι' αυτόν λοιπόν τον λόγο πρέπει να εξατομικεύεται η κάθε περίπτωση και να επιλέγεται ως μέθοδος τοκετού η πλέον συμφέρουσα για την μητέρα και το παιδί. Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες η συχνότητα της καισαρικής τομής παρουσίασε ανοδική τάση. Στις ΗΠΑ από 4,5% το 1965 έφτασε το 21% το 1998. Ανάλογο ποσοστό εμφανίστηκε στην Αγγλία και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς να εξαιρείται η Ελλάδα. Η προέλευση της λέξης «καισαρική» δεν είναι σαφής. Σύμφωνα με μία εκδοχή οφείλεται στον Ιούλιο Καίσαρα, που γεννήθηκε μ' αυτόν τον τρόπο (1ος αιώνας π.Χ.). Η δεύτερη εκδοχή μιλάει για έναν κυβερνήτη της Ρώμης τον 8ο αιώνα π.Χ., ο οποίος επέβαλλε την μεταθανάτια επέμβαση σε μητέρες που έχαναν τη ζωή τους στο τέλος της κύησης, με σκοπό να σωθεί το έμβρυο. Υπάρχει και τρίτη εκδοχή, που αναφέρεται στην λατινική λέξη του Μεσαίωνα «caedere», που σημαίνει «τέμνω». - Πότε γίνεται καισαρική τομή. Βασικές ενδείξεις. Για να αιτιολογήσουμε την αυξημένη συχνότητα της καισαρικής, θα πρέπει ν' αναφέρουμε και τους συχνότερους λόγους για τους οποίους αυτή διενεργείται και πρώτιστα την προηγηθείσα καισαρική τομή σε ποσοστό 36%; Ο κίνδυνος ρήξης της μήτρας σε προσπάθεια κολπικού τοκετού στη δεύτερη εγκυμοσύνη, αποθαρρύνει τους μαιευτήρες απ' την προσπάθεια, καθώς απειλείται η ζωή της εγκύου και οι νομικές συνέπειες - φαινόμενο των καιρών - είναι τεράστιες. Άλλα αίτια διενέργειας καισαρικής τομής είναι : 1. δυσκολία προόδου του τοκετού, 2. ανώμαλη προβολή και θέση του εμβρύου, 3. εμβρυϊκή δυσπραγία, 4. αιμορραγίες γ' τριμήνου εγκυμοσύνης, 5. υπερτασική νόσος, 6. διαβήτης κύησης, 7. η πολύδυμη εγκυμοσύνη, 8. νευρολογικές κι αιματολογικές παθήσεις της μητέρας, 9. καρδιοπάθειες, 10. λοιμώξεις (κονδυλώματα, έρπης κ.ά), 11. παθήσεις του εμβρύου, 12. διαταραχές του αμνιακού υγρού και τέλος 13. πρόπτωση ομφαλίδος. Ας επισημάνουμε επίσης την αλλαγή στην αντιμετώπιση της ισχιακής προβολής και τη μειωμένη χρήση των εμβρυουλκών, καθώς σχετίζονται με αυξημένα ποσοστά επιπλοκών για τη μητέρα και το έμβρυο. Στις μέρες μας υπάρχουν όλο και περισσότερες γυναίκες που αποκτούν παιδιά σε μεγαλύτερη ηλικία, συχνά με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και μεγάλες δυσκολίες. Οι λόγοι αυτοί υπαγορεύουν τη διενέργεια καισαρικής, αν συνδυαστούν με τους πραγματικά ελαττωμένους κινδύνους για τη μητέρα και το έμβρυο που κρύβει αυτή η επέμβαση, με την πρόοδο της γνώσης και της τεχνολογίας. Συνοψίζοντας, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η εγκυμοσύνη σήμερα είναι πιο ασφαλής από ποτέ, οι γυναίκες ζουν περισσότερο, διεκδικούν κι απολαμβάνουν πιο πολλά κι εκείνο που προέχει είναι η υγεία μητέρας και παιδιού, γιατί η αξία της ποιότητας ζωής αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία.

Καισαρική Τομή

Το Καρδιοτοκογράφημα, το Doppler και το Βιοφυσικό Προφίλ είναι δοκιμασίες αξιολόγησης της καλής κατά­στασης του εμβρύου, κατά κύριο λόγο στο 3° τρίμηνο της κύησης. - Τι είναι η κάθε δοκιμασία; Το καρδιοτοκογράφημα καταγράφει τη δραστηριότητα του εμβρύου και τη διακύμανση του ρυθμού της καρδιάς του, σε συνδυασμό με την καταγραφή της δραστηριότη­τας της μήτρας στην εκάστοτε χρονική περίοδο. Το υπε­ρηχογράφημα Doppler απεικονίζει και καταγράφει την απρόσκοπτη ή μή ροή του αίματος στα αγγεία είτε του εμβρύου είτε της μητέρας. Το ποια αγγεία θα εξεταστούν στην εκάστοτε εξέταση εξαρτάται από την ηλικία της εγκυμοσύνης και τον λόγο για τον οποίο διενεργείται η εξέταση - ρουτίνα, υποψία υπολειπόμενης ανάπτυξης του εμβρύου ενδομητρίως ή εμβρυϊκής δυσχέρειας. Το Βιοφυσικό Προφίλ έχει τις εξής παραμέτρους: α) αμνιακό υγρό β) επιταχύνσεις στο καρδιοτοκογράφημα γ) κινήσεις εμβρύου δ) «αναπνευστικές» κινήσεις ε) τόνος εμβρύου. - Πότε διενεργούνται αυτές οι δοκιμασίες; Το Καρδιοτοκογράφημα και το Βιοφυσικό Προφίλ διε­νεργούνται κατά κύριο λόγο στο 3° τρίμηνο της κύησης. Η Doppler δοκιμασία μπορεί να διεξαχθεί και σε πιο πρώιμα στάδια κύησης, ανάλογα με τα αγγεία που χρή­ζουν ελέγχου και την πορεία της κύησης. - Κατά πόσον μπορούμε να ελέγξουμε την ομαλή ή όχι πορεία της κύησης με τις παραπάνω δοκιμασίες; Η αλήθεια είναι ότι σε ένα καλά αναπτυσσόμενο έμβρυο με φυσιολογική ποσότητα αμνιακού υγρού και εμφανούς φυσιολογική κινητικότητα υπερηχογραφικά, αλλά και κατά τα λεγόμενα της μητέρας, η διενέργεια των παραπά­νω εξετάσεων ίσως και να είναι πλεονασμός. Σε ένα έμβρυο όμως που υποψιαζόμαστε κάποιου είδους δυσχέρεια, οι παραπάνω δοκιμασίες μας δίνουν πολύ χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του. - Υπάρχει κάποια χρονική σειρά κατά την οποία πρέπει να διενεργούνται οι δοκιμασίες αυτές; Αυτό που πρέπει να έχουμε όλοι υπόψιν είναι ότι τα έμ­βρυα είναι «αυτόνομες προσωπικότητες» από την ενδομή­τρια κιόλας ζωή! Αυτό σημαίνει ότι κάθε έμβρυο θα «πρωτοεκδηλώσει την δυσαρέσκεια του» για ό,τι συμβαίνει ενδομητρίως με δι­αφορετικό τρόπο από ό,τι ένα άλλο. Κάποιο θα δώσει ενδείξεις πρώτα στο καρδιοτοκογράφημα, άλλο στο υπε­ρηχογράφημα Doppler και άλλο στο Βιοφυσικό Προφίλ. Αυτήν τη λεπτομέρεια πρέπει να την έχει υπόψιν του τόσο ο εξετάζων όσο και ο θεράπων ιατρός και η παρακολού­θηση της κύησης να γίνεται ανάλογα. - Σε ποιες παθολογικές καταστάσεις χρησιμοποιούνται οι δοκιμασίες αυτές; Οι πιο συνηθισμένη κατάσταση για την οποία υπάρχει έν­δειξη διενέργειας κάποιας από τις παραπάνω δοκιμασίες είναι η ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης του εμβρύου. Άλλες συνήθεις καταστάσεις είναι η προεκλαμψία και η πρόωρη ρήξη υμένων. Η αξιολόγηση κάποιων παραμέ­τρων του Βιοφυσικού Προφίλ -κυρίως της ποσότητας του αμνιακού υγρού- ίσως να παίζει κάποιο ρόλο στην παρα­κολούθηση της παράτασης της κύησης. Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι η καλή και συνεχής συ­νεργασία του θεράποντος ιατρού με τον εκτελέσαντα τις δοκιμασίες ιατρό και η συνεχής ανταλλαγή πληροφοριών καθώς και η προσεκτική αξιολόγηση των λεγομένων της μητέρας για την πορεία της κύησης είναι ο «ακρογωνιαίος λίθος» για την παρακολούθηση μιας εγκυμοσύνης σε όλη την πορεία της.

Καρδιοτοκογράφημα / Doppler / Βιοφυσικό Προφίλ

Οι κίνδυνοι του καπνίσματος για τη σύλληψη, την πορεία της κύησης και την υγεία του εμβρύου αρχίζουν πολύ πριν το ζευγάρι αποφασίσει να τεκνοποιήσει. Η εγκυμοσύνη είναι μια υπέροχη περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας που αλλάζει το σώμα της, τον ψυχισμό της και τελικά τη ζωή της. Οι περισσότερες γυναίκες σταματούν κάθε βλαβερή συνήθεια και προσαρμόζονται στην καινούργια κατάσταση και στον νέο ρόλο τους. Ωστόσο το κάπνισμα προκαλεί εθισμό και οι έγκυοι συχνά δεν μπορούν να το διακόψουν, παρ' ότι το θέλουν πάρα πολύ. Ας δούμε τώρα το γιατί πρέπει να σταματούν οι γυναίκες το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη: Ο καπνός του τσιγάρου περιέχει 68000 τοξικές ουσίες, όπως νικοτίνη, νιτροζαμίνη, μονοξείδιο του άνθρακα, υδροκυάνιο, κάδμιο, μόλυβδο, σελήνιο και αρσενικό, που όλα μεταφέρονται με την κυκλοφορία του αίματος της μητέρας μέσω του πλακούντα στο έμβρυο. Οι έγκυες καπνίστριες ενδέχεται να παρουσιάσουν τα ακόλουθα: - Χαμηλό βάρος γέννησης: δυο φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για βάρος γέννησης μικρότερο από 2500γρ, με συμμετρική βραδύτητα ανάπτυξης. - Αποβολή του εμβρύου, αυτόματες εκτρώσεις. - Συγγενείς ανωμαλίες, όπως λαγώχειλο και λυκόστομα, δυσμορφία δακτύλων. - Μικρή περίμετρο της κεφαλής του νεογνού. - Αυξημένη συχνότητα ενδομήτριου θανάτου. - Αυξημένη συχνότητα αποκόλλησης πλακούντα. - Πρόωρη ρήξη υμένων. - Προδρομικό πλακούντα. - Εξωμήτριο εγκυμοσύνη. - Σύνδρομο αιφνίδιου νεογνικοί θανάτου. - Αυξημένη πιθανότητα παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος, άσθματος και ανεπαρκούς ανάπτυξης πνευμόνων. - Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής. - Μαθησιακές δυσκολίες. Οι παραπάνω διαταραχές μπορούν να αποδοθούν: Στην ενδομήτριο ανοξία του κυήματος (χαμηλή πρόσληψη οξυγόνου) εξαιτίας: - Της νικοτίνης (αγγειοσύσπαση μητριαίων αγγείων - θρόμβωση των αγγείων του πλακούντα). - Του μονοξειδίου του άνθρακα (υψηλή στάθμη ανθρακυλαιμοσφαιρίνης και δέσμευση της εμβρυακής και μητρικής αιμοσφαιρίνης). - Του κυανίου (αναστολή της αναπνευστικής αλυσίδας του μιτοχονδρίου). - Δέσμευση των υποδοχέων της ντοπαμίνης. - Στη μειωμένη θρέψη της εγκύου, λόγω μείωσης του επιπέδου του ασκορβικού οξέως. - Στη μειωμένη ανοσολογική αντίδραση της μητέρας στα βακτηρίδια και στους ιούς. - Στη μειωμένη την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να ενεργοποιεί πρωτεάσες, οι οποίες δρουν ανασταλτικά στις λοιμώξεις. - Στην ελάττωση του όγκου πλάσματος στις καπνίστριες. - Στην ανύψωση της συστολικής πίεσης και στην πτώση της διαστολικής. Οι έγκυοι πρέπει να σταματούν το κάπνισμα. Αν αυτό είναι αδύνατον, πρέπει τουλάχιστον να ελαττώσουν δραστικά τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζουν καθημερινά και την ποσότητα της νικοτίνης που αυτά περιέχουν. Οι βλαπτικές επιδράσεις σχετίζονται με τον αριθμό των τσιγάρων. Οι γυναίκες θα πρέπει να ενθαρρύνονται να σταματήσουν το κάπνισμα οικειοθελώς. Αν το επιτύχουν μέχρι τη δέκατη έκτη εβδομάδα οι βλαπτικές επιδράσεις του καπνού μειώνονται σημαντικά. Τα ζευγάρια θα πρέπει να σταματήσουν το κάπνισμα τρεις με τέσσερις μήνες πριν προγραμματίσουν εγκυμοσύνη, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα του σπέρματος και των ωαρίων καθώς και να αυξήσουν τις πιθανότητες σύλληψης. Δάσκαλοι και γιατροί θα πρέπει να ενημερώσουμε τους εφήβους για τις καταστρεπτικές ιδιότητες του καπνού, μέσα από την αγωγή υγείας στα σχολεία και τα ιατρεία οικογενειακού προγραμματισμού. Οι κίνδυνοι του καπνίσματος για τη σύλληψη, την πορεία της κύησης και την υγεία του εμβρύου αρχίζουν πολύ πριν το ζευγάρι αποφασίσει να τεκνοποιήσει. Μελέτες αποδεικνύουν ότι οι επιπτώσεις του καπνίσματος στην περιγεννητική περίοδο είναι καταστρεπτικές. Πιστεύεται ότι, αν όλες οι καπνίστριες έκοβαν το κάπνισμα, η περιγεννητική θνησιμότητα θα μειωνόταν κατά 10%. Όλα αυτά τελικά σημαίνουν ότι, αν μια γυναίκα προγραμματίζει να αποκτήσει παιδί, καλό είναι να κόψει πρώτα το τσιγάρο.

Κάπνισμα & Εγκυμοσύνη

Είναι η υπερηχογραφική εξέταση για αναζήτηση κυρίως συγγενών ανωμαλιών του εμβρύου η οποία εκτελείται με­ταξύ 20ης-24ης εβδομάδας της κύησης. Η σημασία της προγεννητικής διάγνωσης κατά το υπερηχογράφημα β' επιπέδου τονίζεται από το γεγονός ότι στις συγγενείς ανωμαλίες, η πλειοψηφία των οποίων εκ­δηλώνεται απουσία οικογενειακού ιστορικού οφείλεται το 20-30% της περιγεννητικής νοσηρότητας. Για τους πιο πάνω λόγους πρέπει να εξετάζονται - ελέγχο­νται υπερηχογραφικά όλες οι κυήσεις. Σήμερα σπουδαι­ότερο ρόλο διαδραματίζει η επιστημονική κατάρτιση, η ικανότητα και η συνεχής μετεκπαίδευση αυτών που υπη­ρετούν τον προγεννητικό έλεγχο, σε συνδυασμό με την συ­νεχώς αυξανόμενη βελτίωση της διακριτικής ικανότητας των συσκευών υπερηχογραφίας. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας κατά τη διάρκεια της εξέτασης του β' επιπέδου είναι ο έλεγχος για ανίχνευ­ση ανατομικών δεικτών που αυξάνουν τον κίνδυνο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Άλλα πλεονεκτήματα του είναι: Ο έλεγχος της ομαλής ενδομήτριας ανάπτυξης, ο προσδιορισμός της θέσης του πλακούντα, η εκτίμηση του όγκου του αμνιακού υγρού, η πρώιμη ανίχνευση του συνδρόμου υποκλοπής σε δίδυμες μονοχοριακές κυήσεις, ο λεπτομερής έλεγχος της καρδιάς των εμβρύων των οποίων η αυχενική διαφάνεια βρέθηκε αυξημένη στο 1° τρίμηνο και η εκτίμηση της ροής των μητριαίων αγγείων και η κατάταξη της κύησης σε υψηλού κινδύνου (επί παθολογικών ροών) για εμφάνιση υπολειπό­μενης ενδομήτριας ανάπτυξης ή προεκλαμψίας, πράγμα που απαιτεί την εντατικότερη παρακολούθηση της κύη­σης. Πρέπει να αναφερθούμε και στις δυσκολίες στη διάγνωση των συγγενών ανωμαλιών, που οφείλονται σε πολλούς παράγοντες όπως: το μέγεθος και η θέση του κάθε οργάνου, η πολυπλοκότητα της δομής και της λειτουργίας του, η δυσχερής απεικόνιση λόγω εμβρυϊκής θέσης, το αυξημέ­νο πάχος κοιλιακού τοιχώματος, ο αριθμός το»ν εμβρύων, η παρουσία ή απουσία αμνιακού υγρού και η συχνότητα εμφάνισης κάθε συγγενούς ανωμαλίας. Η ικανότητα διάγνωσης των συγγενών ανωμαλιών κυμαί­νονται στις διάφορες μελέτες από 14%-85%. Θα ήθελα να τονίσω ότι κατά την διάρκεια της εξέτασης του β' επιπέδου η μελέτη της ανατομίας του εμβρύου δεν αποτελεί κατά οποιονδήποτε τρόπο κλινική εξέταση όπως αυτή του νεογνού από τον νεογνολόγο. Όταν οι υποψήφιοι γονείς ρωτούν είναι όλα καλά με το παιδί μας η απάντη­ση πρέπει να είναι πολύ προσεκτική. Η εξέταση β' επι­πέδου και ολόκληρη η διαγνωστική υπερηχογραφία είναι η επανάσταση που τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει την καθημερινή Μαιευτική Πρακτική αλλά έχει όρια, κανό­νες και περιορισμούς. Είναι η διαγνωστική μέθοδος με τις δυνατότητες ενός διαγνωστικού μέσου και τις δυνατότητες αυτού που τις χρησιμοποιεί. Το υπερηχογράφημα β' επίπεδου είναι μία ασφαλής μη επεμβατική μέθοδος με μεγάλη σημασία στην προγεννη­τική διάγνωση των συγγενών ανωμαλιών διάπλασης του εμβρύου, παρέχει την δυνατότητα της έγκαιρης αναγνώ­ρισης και αξιολόγησης της σοβαρότητας αυτών από ομά­δα διαφόρων ειδικοτήτων- υποειδικοτήτων, συμβάλλει δε στη δυνατότητα πρόγνωσης, πιθανής ενδομήτριας θερα­πείας και στον έγκαιρο προγραμματισμό για θεραπευτική αντιμετώπιση μετά τον τοκετό.

Υπερηχογράφημα Β' Επιπέδου